Nghị quyết 02/2024: Điểm tựa phục hồi và phát triển của doanh nghiệp

|

Nghị quyết 02/2024: Điểm tựa phục hồi và phát triển của doanh nghiệp

Đầu năm 2024, Chính phủ đã ban hành Nghị quy??t 02/NQ-CP về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Theo giới chuyên gia, Nghị quy??t được kỳ vọng là điểm tựa, đem lại nguồn sinh khí mới cho doanh nghi??p phục hồi và phát triển.

Cải cách tạo điểm tựa thúc đẩy phát triển doanh nghi??p

Từ năm 2014, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu cho Chính phủ hằng năm ban hành Nghị quy??t về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia (Nghị quy??t 19/NQ-CP và Nghị quy??t 02/NQ-CP).

Năm 2023, Chính phủ gộp nhiệm vụ cải cách môi trường kinh doanh vào thành một nội dung của Nghị quy??t 01/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, Dự toán ngân sách nhà nước và cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm nhằm khẳng đ??nh môi trường kinh doanh là nhiệm vụ trong điều hành và phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, do chỉ là một trong các nhiệm vụ của Nghị quy??t 01/NQ-CP nên mức độ quan tâm, động lực cải cách của các Bộ, ngành, địa phương mờ nhạt hơn.

 

Ảnh minh họa

Trong khi đó, năm 2023, doanh nghi??p tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức cả từ bên ngoài cũng như lực cản trong nước; tại nhiều lĩnh vực rào cản đầu tư, kinh doanh trở nên nặng nề hơn; môi trường kinh doanh chạm đến những vấn đề khó, mang tính liên ngành. Điều này tác động không nhỏ tới niềm tin và động lực của nhà đầu tư, doanh nghi??p. Do đó, nguồn lực doanh nghi??p chưa được khơi thông hiệu quả.

Trong bối cảnh đó, để hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghi??p phục hồi và phát triển, năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo, sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách theo thẩm quyền và quy??t liệt triển khai nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn, khơi thông các điểm nghẽn thể chế cho doanh nghi??p. Nhờ đó, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, giải ngân vốn đầu tư công đạt kết quả tích cực. Kết quả này tạo đà phục hồi và phát triển cho khu vực tư nhân, đồng thời xếp hạng tín nhiệm quốc gia được cải thiện. Trên các bảng xếp hạng quốc tế, hiệu quả thị trường tăng hạng đáng kể, từ thứ hạng 105 (năm 2020) lên thứ hạng 90 (năm 2021), 84 (năm 2022) và đạt thứ hạng 72 (năm 2023); Chỉ số Phát triển bền vững (SDG) tăng điểm liên tục qua các năm, hiện xếp thứ 55 (năm 2022); Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2023 ở vị trí thứ 46, tăng 2 bậc so với năm 2022.

Mặc dù có nhiều cải thiện trên bảng xếp hạng toàn cầu, song tình hình hoạt động của doanh nghi??p năm 2023 lại gặp khó khăn hơn so với các năm trước. Số doanh nghi??p thành lập mới, quay trở lại hoạt động, vốn đăng ký và lao động đ??u giảm so với cùng kỳ năm 2022, trong khi số doanh nghi??p rút lui khỏi thị trường cao hơn nhiều so với cùng kỳ. Năng lực hấp thụ vốn sụt giảm khiến tăng trưởng tín dụng chậm, mặc dù Ngân hàng Nhà nước liên tục hạ lãi suất điều hành; xuất khẩu vẫn gặp nhiều khó khăn, chậm phục hồi…

Dự báo năm 2024, các thuận lợi, khó khăn vẫn tiếp tục đan xen, nhưng khó khăn nhiều hơn. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, quý I/2024, tổng số doanh nghi??p thành lập mới và doanh nghi??p quay trở lại hoạt động đạt gần 59,9 nghìn doanh nghi??p, tăng 5,1% so với cùng kỳ năm 2023. Bình quân một tháng có gần 20 nghìn doanh nghi??p thành lập mới và quay trở lại hoạt động. Trong khi đó, số doanh nghi??p tạm ngừng kinh doanh có thời hạn là 53,4 nghìn doanh nghi??p, tăng 24,5% so với cùng kỳ năm trước; hơn 15,5 nghìn doanh nghi??p ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, tăng 21,7%; 5,1 nghìn doanh nghi??p hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 10,1%. Bình quân một tháng có gần 24,7 nghìn doanh nghi??p rút lui khỏi thị trường. Như vậy, so sánh giữa số doanh nghi??p đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động với số doanh nghi??p rút lui khỏi thị trường, trong quý I/2024, tổng số doanh nghi??p nước ta giảm 14,1 nghìn doanh nghi??p, bình quân một tháng giảm 4,7 nghìn doanh nghi??p.

Thực tế này cho thấy, doanh nghi??p đang đ??i mặt với rất nhiều thách thức, khó khăn. Hơn lúc nào hết nỗ lực cải cách môi trường kinh doanh cần tăng tốc và thực thi thực chất để củng cố niềm tin và tạo động lực kinh doanh cho cộng đ??ng doanh nghi??p.

Nhằm giúp cộng đ??ng doanh nghi??p tháo gỡ những khó khăn trên, Chính phủ đã khôi phục lại Chương trình cải cách, cải thiện môi trường kinh doanh bằng việc ban hành Nghị quy??t số 02 nhằm khơi dậy động lực, tinh thần cải cách của các bộ, ngành, địa phương.

Sự trở lại của Nghị quy??t 02/2024 mang theo thông điệp rằng cải thiện môi trường kinh doanh là nhiệm vụ trọng tâm ưu tiên, thể hiện mức độ quan tâm và đồng hành của Chính phủ với cộng đ??ng doanh nghi??p. Giới chuyên gia đánh giá, Nghị quy??t số 02/NQ-CP kỳ vọng góp phần củng cố niềm tin của nhà đầu tư, doanh nghi??p về sự đồng hành của Chính phủ; khơi dậy động lực, tinh thần kinh doanh; từ đó thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế.

Cải cách có trọng tâm, đem lại nguồn sinh khí mới cho doanh nghi??p phục hồi và phát triển

Với thông điệp rõ ràng, tiếp tục đẩy mạnh cải cách, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo niềm tin về sự đồng hành của Chính phủ với doanh nghi??p, Nghị quy??t số 02/NQ-CP được thiết kế tổng thể với mục tiêu, nhiệm vụ giải pháp đến năm 2025 và một số nhiệm vụ trọng tâm ngay trong năm nay.

Theo đó, Chính phủ tiếp tục xác định các mục tiêu cải cách theo thông lệ quốc tế, có chọn lọc trọng tâm để phù hợp với vấn đề, bất cập, tồn tại của từng năm. Theo đó, đặt ra cụ thể một số mục tiêu nâng hạng các chỉ số quốc tế như: Phát triển bền vững thuộc Nhóm 50 nước đứng đầu; Năng lực Đổi mới sáng tạo toàn cầu tăng ít nhất 3 bậc; Chính phủ điện tử tăng ít nhất 5 bậc; Quyền tài sản tăng ít nhất 2 bậc; Hiệu quả logistics tăng ít nhất 4 bậc; Năng lực phát triển du lịch và lữ hành tăng ít nhất 2 bậc; và An toàn an ninh mạng thuộc nhóm 30 nước đứng đầu…

Đồng thời, Chính phủ cũng xác định mục tiêu cụ thể về số doanh nghi??p gia nhập thị trường năm 2024 tăng ít nhất 10% so với năm 2023; số doanh nghi??p rút lui khỏi thị trường năm 2024 tăng dưới 10% so với năm 2023. Mục tiêu cuối cùng là để doanh nghi??p thành lập nhiều hơn, hoạt động thuận lợi hơn, hiệu quả hơn và số doanh nghi??p dừng, tạm dừng hoạt động, đóng cửa giảm đi, tăng số lượng doanh nghi??p có hoạt động đ??i mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số.

Để thực hiện các mục tiêu này, Chính phủ xác định 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong năm 2024, đồng thời gắn với trách nhiệm cụ thể của các bộ, ngành, cơ quan, địa phương.

 
7 nhóm giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm của Nghị quy??t 02 năm 2024
 
Những nhóm giải pháp này hướng tới giải quy??t các vướng mắc, bất cập cụ thể và đang gây cản trở hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghi??p. Trong đó, có những giải pháp có thể thực hiện ngay; có những giải pháp cần có sự phối hợp và hoàn thiện trong dài hạn hơn.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, với những giải pháp cải cách có trọng tâm, trọng điểm của Chính phủ, cùng với sự vào cuộc của các bộ, ngành, Nghị quy??t số 02/NQ-CP kỳ vọng sẽ đem lại luồng sinh khí mới, giúp cộng đ??ng doanh nghi??p phục hồi và phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới./.

 

ThS. Lê Thị Huyền Trang

Học viện Ngân hàng
 
Trang web giải trí điện tử Jiaduobao